Cüzzam (Lepra) Hastalığı Nedir?
Cüzzam (Lepra) hastalığı nedir? Cüzzam hastalığu hakkında bilmek istedikleriniz, meraklısına cüzzam üzerine bilgiler bu yazıda…
Cüzzam ya da Lepra Hansel basilinin sebep olduğu bulaşıcı deri hastalığıdır.
Hansen basili Koch basiline (verem mikrobu) çok yakın özellikler taşır; bundan ötürü bu hastalıklardan her biri için bulunan yeni tedavi usulleri, çoğu zaman her ikisinde birden denenir. Cüzzamın kuluçka devri, çok yavaş olduğu için senelerce sürebilir.
Üç çeşit cüzzam vardır. Lepramlı cüzzam tipi, sızıntılı lepramlarla kabarık lekelerin diğer mukoza bozukluklarıyla birlikte, özellikle yüzde yerleşmesi şeklindedir; yüzdeki bozuk mukozalar bulaşma aracıdır; mikroskopla bakıldığında, hasta dokular içinde çok sayıda Hansen basili toplulukları görülür.
Tüberkülozumsu cüzzam’da (T tipi) şişkin lekelerle sızıntılı kabarcıklardan meydana gelir; bu kabarcıkların üzerine camla bas tırıldığı zaman deri veremini andırır tanecikler göze çarpar. Fakat mikroskopla ne burunda, ne de dokularda Hansen basili bulunmaz.
Sinir cüzzamı, sinirlerin hastalanmasından ileri gelir (nevritler, polinevritler); kas atrofilerine, yaralara ve bundan önceki tip lerde olduğu gibi çoğu zaman önemsiz deri bozukluklarına yol açar.
Milâttan bin beş yüz yıl önce Mısır ve Hindistan’da vardı; eski yunanlılarla araplarda bu hastalığı biliyorlardı. Cüzzam, roma ordularıyla Avrupa’ya geçti, özellikle Haçlı seferleri sırasında korkunç şekilde yaygınlaştı. Daha XII. yy. da, pek çok cüzzamlı asilzade, özellikle Kudüs dolaylarında serbestçe ve hiçbir kısıntıya uğramadan gezip dolaşıyordu.
Hastalık yayıldıkça cüzzamlılar, toplumdan uzaklaştırıldılar. Aralarında apayrı bir toplum meydana getirdiler. Sağlıklarıyle beraber mal ve mülklerini de kaybetmişlerdi. Cüzzamlıları toplayıp barındıran birçok ku rum vardı (miskinhaneler); ama bunların amacı cüzamlıları tedavi etmekten çok belli bir yere toplamaktı. Herkesçe hor görülen, düşmanlık duyulan cüzamlılar çıngırak çalarak varlıklarını bildirirler ve genel binalara giremezlerdi.
Paryalar gibi sadaka ile geçinirler, bazen büyücülükle suçlanarak halkın hışmına uğrarlardı. XV.yy.ın sonlarına doğru hastalık Avrupa’da azaldığı için cüzzamlılar yeniden kamu haklarına kavuştular. Bu arada “sahte cüzzamlılar” da miskinhanelerin konukluğundan yararlandılar.
Bugün başlıca cüzzam bölgeleri Güney Çin, Çinhindi, Hindistan, Orta Afri ka ve Güney Amerika’dır. Çeşitli Batı ve Orta Afrika ülkelerinde, Madagaskar, Yeni Kaledonya, Güyana ve Antiller’de de oldukça fazla cüzamlı bulunur. Bütün dünada 2,5 milyon, Türkiye’de ise 25 000 cüzzamlı bulunduğu tahmin edilmektedir.
Cüzzam artık tedavi edilebilir bir hastalıktır.